Shkruan: Brilant GASHI
E shihni o shqiptarët e mi se sa shumë e lashtë është historia jonë . Kjo na bën të lumtur për veten edhe pse në ditët e sotme punët me kombin i kemi shumë keq . Përsëri dua të kthehemi në kohë dhe të hulumtoj më shumë në lidhje me të kaluarën tonë , e cila kohë pas kohe bie në kurthet greko-sllave . Mënyra e vetme , që ne të mos biem në kurthin sllavo-grek është që të shpalosim të vërtetën e pathënë para tyre ! Tjetër zgjidhje nuk mund të ketë .
Gjatë historisë , ka edhe njerëz , të cilët nga asgjë janë bërë në gjithcka dhe nga të varfër janë bërë në të pasur ! Kjo ka ndodhur edhe tek ne dhe sigurisht që kjo nuk është aspak rastësi . Shumë njerëz të thjeshtë iliro-shqiptar nga asgjë janë bërë në perandorët më të fuqishëm të botës . Kjo është historia e një X personi , që nga askushi është bërë dikushi , dhe ka lënë gjurmë të pashlyeshme në histori . Ky është Justiniani I .
“Ealo e polis” ishte thirrja kur perandoria më e fuqishme e botës ra . Perandoria E Bizantit , njohu një shkëlqim të madh , që ende historia flet për atë . Kjo perandori ishte më e fuqishmja në botën e shekullit XIII deri sa u pushtua nga osmanët . Për osmanët , pushtimi i Konstantinopojës ishte xhevairi më i madh që mund të kenë marrë .
Justiniani ishte njëri ndër perandorët ilirë , që arriti të bëhej i tillë me njërën nga perandoritë më të fuqishme të botës . Por kush ishte në të vërtet Justiniani ?
Në rininë e tij ai ishte një fshatar dhe rritës derrash . Por pas një lufte në fshatin e tij që u plaçkit nga barbarët , Justini dhe dy shokët e tij , Zimarhu dhe Ditivisti ikën drejtë Konstantinpojës për të gjetur strehim .
Ata udhëtuan në këmbë dhe me vete kishin vetëm bukën e thatë . Kushtet ekonomike ishin të rënda dhe si përfundim , ata u detyruan që të futeshin në shërbimin ushtarak të Perandorisë për të siguruar jetesën .
Për fatin e mirë , ata u pranuan në ushtri dhe perandori i zgjodhi për roje të oborrit sepse kishin një trup të mrekullueshëm . Pas futjes në shërbimin ushtarak bizantin , Justiniani u bë komandant i Gardës perandorake . Më pas ai u bë edhe gjeneral nga Perandori Anastasi I .
Me zgjedhjen e ushtrisë e miratimin e popullit e senatit u bë perandor . Kështu nga një fshatar i thjeshtë , arriti të futej në ushtri dhe në fund fare të bëhej perandori më me ndikim në Perandorinë Bizantine . Dhe ky është momenti kur Bizanti e arriti kulmin e fuqisë së vet .
Në shekullin VI , Bizanti e arriti kulmin e fuqisë së vet , kur erdhi Justiniani , i cili ishte me origjinë nga Dardania . Ai me mjeshtëri bëri përmbledhjen e ligjeve të Perandorisë duke hartuar “Kodin e Justinianit” . Sipas Kodit , krijoheshin mundësi për pushtet të pakufizuar të perandorit dhe për nënshtrimin e skllevërve dhe të kolonëve nga zotërinjtë e tyre .
Perandori Justinian konsiderohej si Perëndi . Atij i përuleshin deri në tokë dhe i puthnin këpucët . Mosbindja ndaj perandorit konsiderohej krim ndaj shtetit dhe fesë . Pushtetin në Bizant e ushtronte Perandori dhe nëpunësit e emëruar prej tij . Rendi politik që u vendos në shekullin VI u quajt autokraci .
Justiniani dardan u kushtoi vëmendje të posacme edhe fushatave pushtuese . Repartet ushtarake përbëheshin nga ushtarë të rregullt dhe mercenar të armatosur mirë .
Komandantët ushtarakë të Justinianit , Velisari dhe Narsesi , pushtuan Mbretërinë e Vandalëve në Afrikën Veriore , Mbretërinë e Ostrogotëve në Itali dhe atë të Visigotëve në Gadishullin Pirinej . Në këtë mënyrë , Justiniani u bë zotërues i pjesës më të madhe të Perandorisë së dikurshme Romake .
Justiniani do të jetë dhe është njëri ndër personalitetet më të shquara të historisë sonë të lashtë Pellazgo-Iliro-Shqiptare . E kujtofshim gjithmonë këtë gjak të madh dardano-ilir , i cili e bëri Bizantin më të fortën e asaj kohe .